Калі подуешь на іскру, яна разгарыцца,
а калі плюнеш на яе, згасне: тое і іншае
выходзіць з вуснаў тваіх
(Кніга Прамудрасці Ісуса, сына Сірахова 28:14)
Асуджаны як “шпіён Ватыкану і Японіі”
11 лютага 1952 году ў адным з лагероў пад Тайшэтам закончыўся зямны шлях грэка-каталіцкага архімандрыта Андрэя Цікоты. Савецкія ўлады прапаноўвалі яму прыняць сан праваслаўнага япіскапа і ўзначаліць праваслаўную Царкву ў Беларусі. Катэгарычная адмова прысьпешыла сьмерць былога генэрала Ордэну марыянаў. У 2003 годзе ў Рыме быў распачаты працэс беатыфікацыі гэтага выдатнага беларускага сьвятара. Да 60-х угодкаў ягонай мучаніцкай сьмерці прапануем гутарку Міхася Скоблы з дасьледчыкам беларускага хрысьціянскага руху Юрасём Гарбінскім, якая адбылася на Радыё Свабода.
17.02.2012
Выйшаў новы пераклад Бібліі на беларускую мову
У Менску пабачыў сьвет трэці пераклад Бібліі на беларускую мову, паведамляе Радыё Рацыя. Беларускае біблійнае таварыства выдала Біблію, перакладзеную на сучасную беларускую мову каталіцкім сьвятаром а. Уладзіславам Чарняўскім.
16.02.2012
Успамін мучаніцкай сьмерці архімандрыта Андрэя Цікоты
Сёлета 11 лютага мінула 60 гадоў з дня сьмерці ў “Озерлагу” – савецкім асобым лагеры для палітзьняволеных — архімандрыта а. Андрэя Цікоты з Ордэну айцоў марыянаў, выдатнага беларускага царкоўнага і грамадзкага дзеяча першай паловы XX стагоддзя. З гэтай нагоды ў Маладэчна і Менску адбыліся мемарыяльныя набажэнствы, а ў шэрагу еўрапейскіх гарадоў прайшлі дні памяці і рэфлексіяў над шматбаковым душпастырскім служэньнем і жыцьцёвым сьведчаньнем беларускага архімандрыта-мучаніка Андрэя Цікоты.
06.02.2012
Нунцый да грэка-католікаў: многае залежыць і ад вас 3-5 лютага 2012 году Апостальскі нунцый у Беларусі архібіскуп Клаўдыё Гуджэроцьці знаходзіўся з візітам у Горадні. Папскі прадстаўнік наведаў каталіцкія парафіі лацінскага і візантыйскага абрадаў, духоўную семінарыю, сустрэўся з духавенствам і мясцовымі ўладамі.
05.02.2012
Чароўная казка для маладэчанскіх дзяцей з аслабленым зрокам
З ініцыятывы душпастыра і вернікаў грэка-каталіцкай парафіі Хрыста Чалавекалюбцы ў Маладэчне ў нядзелю, 29 студзеня 2012 году, валанцёры Хрысьціянскага руху сьв. Мікалая наведалі мясцовую школу-інтэрнат для дзяцей з парушэньнямі зроку, якім паказалі сваю Калядную праграму, – паведамляе сайт гэтага руху.
31.01.2012
Ватыкан лічыць, што дыялог з пяцідзясятнікамі магчымы Экуменічны дыялог крочыць наперад таксама і ў дачыненьнях з пяцідзясятнікамі, хоць многія да гэтага часу маюць сумневы што да яго сутнасьці, — кажа а. Хуан Фернанда Ўсма Гомес з Папскай Рады па спрыяньні еднасьці хрысьціянаў. У ватыканскай газеце “L’Osservatore Romano” ён апісвае цяперашні стан двухбаковых адносін у сувязі з Тыднем экуменічных малітваў, які адбыўся 18-25 студзеня.
27.01.2012
Экуменічны тыдзень у Барысаве
Ужо больш за 10 гадоў у Барысаве праводзяцца экуменічныя малітоўныя служэньні з удзелам сьвятароў і пастараў розных хрысьціянскіх супольнасьцяў. Ня стаў выключэньнем і гэты год, паведамляе беларускі каталіцкі партал Catholic.by.
26.01.2012
Экуменічная малітва ва Ўкраінскім каталіцкім універсітэце
У Львове прадстаўнікі Ўкраінскай Грэка-Каталіцкай Царквы, Украінскай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царквы, Рыма-Каталіцкай Царквы, Армянскай Апостальскай Царквы і Царквы хрысьціянаў веры евангельскай прынялі ўдзел у міжканфесійнай сустрэчы з малітвай за еднасьць хрысьціянаў, паведамляе прэс-служба УКУ. Гэтае экуменічнае мерапрыемства адбылося 24 студзеня 2011 году ў капліцы Ўкраінскага каталіцкага ўніверсітэту.
25.01.2012
Мілан Жуст: у экуменізьме трэба заўважаць маленькія крокі наперад З нагоды Тыдня малітваў за еднасьць хрысьціянаў супрацоўнік Папскай Рады па спрыяньні еднасьці хрысьціянаў славенскі езуіт а. Мілан Жуст апублікаваў на старонках аднаго з студзеньскіх нумароў ватыканскай газеты “L’Osservatore Romano” свой штогадовы агляд экуменічных дачыненьняў з праваслаўнымі Цэрквамі славянскіх краінаў.
24.01.2012
Ад інфармаваньня да размовы
Архібіскуп Клаўдыё Марыя Чэльлі, старшыня Папскай Рады па сродках масавай камунікацыі, падкрэсьліў, што прысутнасьць каталікоў у Інтэрнэце мае надзвычай важнае значэньне для Царквы.
11 лютага 1952 году ў адным з лагероў пад Тайшэтам закончыўся зямны шлях грэка-каталіцкага архімандрыта Андрэя Цікоты. Савецкія ўлады прапаноўвалі яму прыняць сан праваслаўнага япіскапа і ўзначаліць праваслаўную Царкву ў Беларусі. Катэгарычная адмова прысьпешыла сьмерць былога генэрала Ордэну марыянаў. У 2003 годзе ў Рыме быў распачаты працэс беатыфікацыі гэтага выдатнага беларускага сьвятара. Да 60-х угодкаў ягонай мучаніцкай сьмерці прапануем гутарку Міхася Скоблы з дасьледчыкам беларускага хрысьціянскага руху Юрасём Гарбінскім, якая адбылася на Радыё Свабода. — Юрась, Вы зьяўляецеся аўтарам даведніка “Беларускія хрысьціянскія дзеячы ХХ стагоддзя”. Як бы Вы акрэсьлілі асобу Андрэя Цікоты, яго ролю ў айчынным хрысьціянскім руху першай паловы мінулага стагоддзя? Андрэй Цікота – генерал Ордэну марыянаў. Рым, 1934 г. (зьлева), Вязень савецкага ГУЛАГу. 1949–1951 гг.— Калі паглядзець на беларускі хрысьціянскі рух ХХ стагоддзя, яго творцаў, лідараў і ўдзельнікаў, то асоба айца Андрэя Цікоты займае ў ім адно з ключавых месцаў. Найперш варта адзначыць наступнае. Айцец архімандрыт Андрэй Цікота поруч з айцом Фабіянам Абрантовічам, ксяндзамі Адамам Станкевічам і Ўладзіславам Талочкам, біскупам Чаславам Сіповічам ды іншымі быў адным з яркіх лідараў каталіцкага крыла тагачаснага беларускага хрысьціянскага руху. Ён ня толькі выпрацоўваў стратэгію гэтага руху, але і быў адмысловым практыкам ды ўмелым арганізатарам. Менавіта дзякуючы Цікоту, пры падтрымцы віленскага біскупа Юрыя Матулевіча, паўстаў беларускі па духу Ордэн сясьцёр-еўхарыстак у Друі. Па-другое, гэта быў сьвятар-патрыёт, які ў роднай мове пашыраў Слова Божае на беларускіх этнічных землях у няпростых палітычных варунках міжваеннай Польшчы. Па-трэцяе, асоба архімандрыта Андрэя Цікоты
знакавая яшчэ і тым, што ён у сваёй сьвятарскай працы быў усім для ўсіх. Лепшым таму сьведчаньнем ёсьць тое, што Цікота двойчы абіраўся генералам Ордэну айцоў-марыянаў і цягам амаль дзесяці гадоў кіраваў Усходняй місіяй у Маньчжурыі і Кітаі. Гэта на сёньня адзін з нямногіх прыкладаў, калі сьвятар-беларус займаў такія высокія пасады ў Каталіцкай Царкве і выконваў свае абавязкі з годнасьцю, маючы павагу і прызнаньне найвышэйшых духоўных ўладаў Ватыкану. Зробленае Андрэем Цікотам у беларускай рэлігійнай гісторыі ХХ стагоддзя ня страціла сваёй важнасьці і сёньня. Хутчэй — наадварот. Пра гэта сьведчыць распачаты ў 2003 годзе ў Рыме яго беатыфікацыйны працэс.
Біскуп Ф. Бучыс з беларускімі сьвятарамі-марыянамі Ф. Абрантовічам і А. Цікотам. Рым, 1920-я гг.
Біскуп Ф. Бучыс з беларускімі сьвятарамі-марыянамі Ф. Абрантовічам і А. Цікотам. Рым, 1920-я гг.
— У Вашым даведніку не называецца дакладная дата сьмерці Андрэя Цікоты. Цяпер, я так разумею, дата і абставіны сьмерці высьветленыя? — Не зусім так. І ў энцыклапедычным даведніку “Беларускія рэлігійныя дзеячы ХХ стагоддзя: жыцьцярысы, мартыралогія, успаміны”, і ў біяграфічным слоўніку “Беларускі хрысьціянскі рух ХХ стагоддзя” на польскай мове, напісаным у суаўтарстве з
вядомым беларускім гісторыкам Юрыем Туронкам, былі пададзеныя дзьве даты. Адна з іх — 11 лютага 1952 году. Менавіта гэтую дату ўпершыню падала ў сваім лісьце да сястры Юзэфы Жук ад 2 сьнежня 1953 году кіраўнічка Закону сясьцёр-еўхарыстак Апалонія Пяткун. І гэта мае сваё вытлумачэньне. Справа ў тым, што вязень савецкага лягеру пад Тайшэтам Андрэй Цікота лістоўны кантакт навязаў якраз з манашкамі-еўхарысткамі з Друі, а менавіта з манашкай Лізаветай Варонькай і згаданай вышэй маці-кіраўнічкай А. Пяткун. Вядомыя 8 лістоў архімандрыта з Гулагу. Апошні з іх быў атрыманы напрыканцы 1951 году. Заклапочаныя маўчаньнем айца Цікоты, манашкі распачалі пошук. Былі напісаныя лісты-запыты ў Харбін і Маскву — у Міністэрства ўнутраных справаў СССР. Так удалося часткова высьветліць лёс архімандрыта. Аднак канчаткова дату сьмерці Цікоты ўдалося высьветліць расейскаму гісторыку Сяргею Кудраўцаву з Чыты. Толькі ў 1998 годзе яму ўдалося у архіве ФСБ па Чыцінскай вобласьці выявіць “Акт о смерти з/к Андрея Цикоты” ад 13 лютага 1952
году, складзены ў лагернай больніцы № 2 «Озерстроя». Зь яго вынікае, што “/к Цикота Андрей Феликсович, л/д 3-352, рождения 1891 года, уроженец Свинтянского уезда, б. Виленской губ., национальность — белорус”, памёр 11 лютага 1952 году. У пасьведчаньні паведамлялася прычына сьмерці: “Остановка сердечной деятельности при явлении общей интоксикации организма”. Гэты дакумент абнародаваны Апостальскім візітатарам архімандрытам Сяргеем Гаекам 8 лютага 2012 году ў Генеральным доме марыянскага ордэну ў Рыме. Пахаваны Андрэй Цікота на агульных могілках у ваколіцах Брацка.
Ліст сястры Юліі Кадышэўскай у МУС СССР у справе росшуку архімандрыта А. Цікоты. Друя, 1953 г.